Do zakresu kompetencji tłumacza przysięgłego należy przede wszystkim tłumaczenie różnego rodzaju dokumentów prawnych. Można więc stwierdzić, że jest to zawód niezwykle istotny z co najmniej dwóch różnych punktów widzenia: ekonomicznego oraz demograficznego.

Jeżeli chodzi o tę drugą płaszczyznę, to wystarczy wskazać, że bez profesji tłumacza przysięgłego osoba pochodząca z Rumunii miałaby ogromne problemy z codziennym funkcjonowaniem w Polsce. Polskie prawo wymaga bowiem, aby wszystkie istotne dokumenty o charakterze prawnym były sformułowane w języku polskim. Oznacza to, że osoba pochodząca z dowolnego kraju, aby cokolwiek zgłosić, zarejestrować itd, musi dostarczyć odpowiedniemu urzędowi dokumentację spisaną właśnie po polsku. W praktyce oznacza to więc konieczność korzystania z pomocy profesjonalnego tłumacza. Warto jednak mieć świadomość, że tłumacz przysięgły nie jest zwyczajnym tłumaczem: ten zawód wymaga nie tylko ściśle określonych przez polskie prawo kwalifikacji, ale również nadanych przez państwo kompetencji, czyli po prostu statusu tłumacza przysięgłego.

Jakie konkretnie kryteria trzeba spełnić, aby zostać tłumaczem przysięgłym języka rumuńskiego?

Jak wspominano, kryteria które muszą zostać spełnione, aby dana osoba mogła uzyskać kwalifikacje oraz status tłumacza przysięgłego są przedmiotem szczegółowych regulacji polskiego ustawodawstwa. Najważniejszy, główny dokument w tym zakresie to to Ustawa o zawodzie tłumacza przysięgłego, w której zawarte są szczegółowe wymogi, jakie musi spełniać tłumacz przysięgły. Jednym z najistotniejszych progów kwalifikacji jest konieczność zdania składającego się z dwóch etapów egzaminu na tłumacza przysięgłego.

Egzamin ten sprawdza przede wszystkim biegłość danej osoby w zakresie szeroko rozumianej terminologii prawniczej w języku, z którego kandydat chce tłumaczyć, ale także ogólny poziom znajomości danego języka. Warto mieć świadomość, że nawet biegła znajomość danego języka obcego bynajmniej nie oznacza zdolności ani umiejętności tłumaczenia dokumentów prawnych. Tego rodzaju tłumaczenia cechują się bowiem swoją własną, odrębną specyfiką, która wymaga na przykład powielania pewnych schematów stosowanych w piśmiennictwie prawniczym. Egzamin na tłumacz przysięgłego z języka rumuńskiego w pierwszej części polega na konieczności przetłumaczenia czterech tekstów o charakterze prawnym: dwóch z języka polskiego na język rumuński oraz kolejnych dwóch z języka rumuńskiego na język polski.

Podczas egzaminu tłumacz nie może korzystać z jakichkolwiek pomocy naukowych: w grę nie wchodzi więc ani posiłkowanie się internetem, ani nawet słownikiem. Egzamin trwa cztery godziny a maksymalna ilość punktów, jaką można uzyskać to 200. Za egzamin zdany uznaje się ten, którego wynik wynosi co najmniej 150 punktów. Kandydaci, którzy uzyskają taką lub większą ilość punktów z części pisemnej mogą podejść do drugiej, ustnej części egzaminu. Egzamin ustny składa się zasadniczo z dwóch wymiarów, a mianowicie tłumaczenia konsekutywnego oraz tłumaczenia a vista.

W praktyce wygląda to więc w ten sposób, że kandydat musi na przykład przeczytać fragment tekstu rumuńskiego tłumacząc go jednocześnie na polski. Inne zadanie to słuchanie fragmentów tekstu, które następnie muszą zostać poprawnie przetłumaczone. Według większości opinii, to właśnie ustna część egzaminu na tłumacza przysięgłego jest zdecydowanie najtrudniejsza: wymaga ona bowiem nie tylko doskonałej znajomości języka obcego oraz terminologii prawniczej w obu językach, ale także umiejętności szybkiego reagowania oraz natychmiastowego korzystania z zasobu posiadanych kompetencji językowych. Również w przypadku części ustnej maksymalna możliwa do uzyskania ilość punktów to 200, zaś egzamin uznaje się za zdany wówczas, gdy kandydat osiągnie co najmniej 150 punktów.

Poza tym istnieją jeszcze inne kryteria, które musi spełniać osoba chcąca zostać tłumaczem przysięgłym. Są to:

znajomość języka polskiego
posiadanie obywatelstwa polskiego lub obywatelstwa innego państwa UE/EFTA,
posiadanie pełnej zdolności do czynności prawnych,
brak wyroków za przestępstwa umyślne, skarbowe oraz popełnione przeciwko bezpieczeństwu obrotu gospodarczego
tytuł magistra

Kandydat, który zda dwuetapowy egzamin oraz spełnia wszystkie wymienione powyżej kryteria, zostaje wpisany do państwowej listy tłumaczy przysięgłych, po uprzednim złożeniu przysięgi Ministrowi Sprawiedliwości.

Osoba, która je spełni, składa przysięgę Ministrowi Sprawiedliwości i zostaje wpisana na listę tłumaczy przysięgłych. Od tej pory może pełnić swoje obowiązki.

Egzaminy na tłumacza przysięgłego istnieją w Polsce od 2011 roku. Według podawanych statystyk średnia zdawalność w przypadku wszystkich przeprowadzonych dotychczas egzaminów ustnych kształtuje się na poziomie 70 procent. W przypadku części ustnej brak informacji co do średniego poziomu zdawalności, jednak wiadomo, iż jest ona niższa, niż w przypadku egzaminu pisemnego.