Wprowadzenie

"Język rumuński" stosowany jest bardzo ogólnikowo i obejmuje cztery języki lub dialekty: dakorumuński, arumuński, meglenorumuński i istrorumuński. Różnią się one od siebie bardzo i są pobocznymi odmianami języków romańskich, które są używane i na północy i na południu od Dunaju, przed zamieszkaniem obszarów na południe od rzeki przez plemiona słowiańskie. Można nazywać także te języki jako wschodnioromańskie. Upraszczając, "język rumuński" to ogólne znaczenie i szersze rozumowanie, natomiast "dakorumuński" można określić jako właściwy język rumuński.

Historia

Początki języka to łacina ludowa, która została zapoczątkowana w Dacji, w czasach pierwszych wieków naszej ery. Nie znamy historii tego języka z czasów między trzecim wiekiem a językiem protorumuńskim i jego rozwojem do  dziesiątego wieku, kiedy to miejsce było włączone do Imperium Bizantyjskiego

Pierwsze zapisy w tym języku można znaleźć z początków XVI wieku, ponieważ nie był on używany w średniowieczu.

List Neacsu z 1521 roku jest pierwszym, a właściwie najstarszym odnalezionym dokumentem pianym po rumuńsku i cyrylicą. Używano jej do 1860 roku oczywiście obok łaciny, ponieważ właśnie wtedy oficjalnie zaczęto używać rumuńską ortografię łacińską.

Z kolei dialekt języka rumuńskiego został nazwany językiem mołdawskim i był używany przez dowódców w Mołdawii, mimo to znawcy języków stwierdzili jakoby był on osobnym językiem. Podkreślanie, iż język mołdawski to osobny język rozpowszechniany był w 1924 roku Mołdawskiej Autonomicznej Socjalistycznej Republice Radzieckiej, a znaczącym znakiem było zapsiywanie cyrylicą tego właśnie języka. Alfabet łaciński został wprowadzony w 1932 roku przy czym przestano używać dotychczasowego pisma. Ortografię zaś zharmonizowali do standardowego języka rumuńskiego. 

Do dziś cyrylicy używa się w odrębnym regionie Naddniestrze (Transnistrii) i tam określa się język mołdawskim.

Język rumuński wyróżnia się tym, że jego rodzajniki są enklityczne (stawia się je na końcu rzeczownika) a nie na początku (proklityczne). Są one stworzone tak jak w innych językach romańskich, z łacińskich zaimków wskazujących.

Można wyróżnić trzy rodzaje rzeczowników w języku rumuńskim: męskim, żeńskim i nijakim. Rzeczowniki, które występują w rodzaju nijakim są takie same jak męskie w liczbie pojedynczej, a jak żeńskie w liczbie mnogiej. Zachowują się inaczej niż łacińskie rzeczowniki rodzaju nijakiego, które są inne od pozostałych rodzajów. 

Rzeczowniki, kończące się spółgłoską lub samogłoską/półsamogłoską -u w podstawowej formie, występują głównie w rodzaju męskim lub nijakim; a jeśli kończą się na -ă lub -a, są zazwyczaj w rodzaju żeńskim. W języku rumuńskim występuje pięć przypadków: mianownik, dopełniacz, celownik, biernik i wołacz. Mianownik i biernik wyglądają identycznie jeśli chodzi o rzeczowniki, tak samo dopełniacz i celownik są takie same (różnią się one jednak podczas odmiany zaimków osobowych). Wołacz określa rzeczowniki denotujące ludzi lub przedmioty, tam gdzie zwracamy się bezpośrednio, aktualnie w zwyczaju używa się mianownika zamiast wołacza.

Dialekty

Wszelkie różnice językowe są inne głównie przez fonetykę. Rumuni mówią, że są to zwykle różne akcenty lub mowy.

Można je rozróżnić na dwa rodzaje, dialekty południowe i północne

W dialektach południowych możemy wymienić tylko jeden subdialekt:
subdialekt wołoski

W północnych mamy kilka subdialektów:
subdialekt mołdawski
subdialekt banacki
grupa drobno podzielonych i przejściowych odmian siedmiogrodzkich